Ο όρος Λειτουργικός Θήταν (ΟΤ) εκφράζει μια κατάσταση ύπαρξης πάνω από το Κλήαρ. Με τη λέξη Λειτουργικός εννοούμε «αυτός που είναι ικανός να ενεργεί και να χειρίζεται πράγματα» και με τη λέξη Θήταν εννοούμε «το πνευματικό ον, που είναι ο βασικός εαυτός». Επομένως, ένας Λειτουργικός Θήταν είναι κάποιος που μπορεί να χειρίζεται πράγματα χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιεί ένα υλικό σώμα .
Στην ουσία, είσαι ο εαυτός σου, μπορείς να χειρίζεσαι πράγματα και να υπάρχεις χωρίς υλική υποστήριξη και βοήθεια. Δε σημαίνει ότι γίνεσαι Θεός. Σημαίνει ότι γίνεσαι ολοκληρωτικά ο εαυτός σου.
Τα Βασικά επίπεδα της Σαηεντολογίας βοηθούν ένα άτομο να αντιμετωπίσει τις προσωπικές του σχέσεις και τα καθημερινά προβλήματα, ώστε να απελευθερώσει την προσοχή του για να αντιμετωπίσει υψηλότερες πτυχές της ύπαρξής του. Στο επίπεδο του Λειτουργικού Θήταν, κάποιος έχει να κάνει με την αθανασία του ως πνευματικό ον.
Όπως και κάθε άλλο πνευματικό επίπεδο στη Σαηεντολογία, η κατάσταση του ΟΤ επιτυγχάνεται από κάποιον μέσω μιας βαθμιδωτής σειράς βημάτων –όπου το κάθε βήμα είναι ελαφρώς πιο προχωρημένο από το προηγούμενο– και έχοντας αποκτήσει τη συγκεκριμένη ικανότητα που χαρακτηρίζει το καθένα από αυτά. Η ακριβής σειρά είναι πλέον καθορισμένη και παραλλαγές από την εν λόγω σειρά είναι αντιπαραγωγικές. Ως εκ τούτου, θα ήταν άσκοπο να προσπαθήσουμε να προχωρήσουμε κάποιον στα ΟΤ επίπεδα πριν να είναι έτοιμος για αυτά. Θα ήταν σα να ζητούσε κάποιος από ένα μωρό να τρέξει πριν ακόμη μάθει να μπουσουλάει και να περπατάει. Ομοίως, στη Σαηεντολογία τα άτομα μπορούν να λάβουν τα οφέλη της παροχής συμβούλευσης που φέρνει κάποιον έως το OT μόνο μετά την ολοκλήρωση των πιο βασικών βημάτων.
Στο επίπεδο του OT, οι Σαηεντολόγοι μελετούν τα πολύ προχωρημένα υλικά των ερευνών του Λ. Ρον Χάμπαρντ. Σύμφωνα με αυτούς που έχουν επιτύχει το OT, τα πνευματικά οφέλη που αποκτώνται ξεπερνούν κάθε περιγραφή.
